تحقیق بازار برای برداشتن گام‌های مطمئن در کسب و کار
تصور کنید شما یک برندی را در یک حوزه‌ای با هر سطح رقابتی می‌خواهید راه‌اندازی کنید و به فروش محصولات برندتان بپردازید. تنها حدس و پیش‌بینی‌تان این است که محصول کیفیت خوبی دارد در نتیجه بازاریابی موفقی نیز خواهد داشت. به عبارتی، بدون آگاهی از تمایلات و ترجیحات مشتری، قدرت رقبا وضعیت بازار آن محصول، فعالیت خود را شروع می‌کنید. در این شرایط، تا چه حدی می‌توانید موفقیت برند خود را تضمین کنید؟ عواقب ناشی از این بی‌برنامگی تا چه حدی می‌تواند زیاد باشد؟ چه چیزی می‌تواند تا حدی پیش بینی دقیق‌تری از موفقیت ارائه دهد؟
انجام تحقیق بازار و بدست آوردن داده‌های دقیق، می‌تواند پاسخ واضحی به تمامی سوالات در رابطه با بازاریابی کسب و کار شما ارائه داده و در تدوین استراتژی برند، نقش بسزایی داشته باشد.
با ما همراه باشید تا به بررسی چیستی تحقیقات بازار، انواع آن و نیز چگونگی دستیابی به نتایج مطلوب در بازاریابی بپردازیم.
تحقیق بازار چیست؟
به زبانی ساده، انجام تحقیق بازار به معنی بدست آوردن یک پیش‌بینی از دوام پذیری و موفقیت محصول یا خدمت جدید توسط مشتریان بالقوه است. در واقع، تحقیقات بازار این کمک را برندها می‌کند که از وضعیت بازار و مشتریان هدف آگاهی یافته و نسبت به موفقیت یا عدم موفقیت محصول یا خدمت جدید ارائه شده تصمیم بگیرند.
روشن است که تحقیق بازار، در تدوین استراتژی بازاریابی موفق، داشتن عملکرد درست و رشد برند نقش بسزایی دارد.
فرآیند تحقیق بازار
انجام تحقیق بازار به منظور پی بردن به عکس العمل و بازخورد مشتریان نسبت به محصول یا خدمت جدید با جمع آوری داده میسر است. پس، رقابت بازار محصول و وجه تمایز و برتری آن را به طور کلی دربرمی‌گیرد.
تحقیقات بازار ابزاری بسیار مهم برای شرکت‌ها برای درک ترجیحات مصرف‌کنندگان و نیز توسعه محصولاتی است که مصرف‌کنندگان از آن استفاده خواهند کرد و در نتیجه، حفظ مزیت رقابتی است.
بهتر است برای دستیابی به نتایج مطلوب و نیز بهبود و توسعه عملکرد برند، همواره از متخصصان این حوزه کمک بگیرید. تیم مارکتینگ راجینا کریتیوورکس با استفاده از دقیق‌ترین داده‌ها و با اتکا به دانش بروز، همراه شما باشد.
دو دوسته اطلاعات در فرآیند انجام تحقیقات بازار باید گردآوری شود:
- اطلاعات پایه‌ای
- اطلاعات ثانویه
اطلاعات پایه‌ای
داده‌های مربوط به این مرحله، به طور کلی دربرگیرنده ظرفیت و ارزش‌های شرکت، سابقه فعالیتی شرکت و مسیر آینده کسب و کار است. و نیز به مواردی که برند باید بیشتر بپردازد و یا بهبود ببخشد اشاره می‌کند. در نتیجه، اطلاعات اصلی از اهمیت بیشتری نسبت به اطلاعات ثانویه برخوردار هستند.
اطلاعات ثانویه
در این مرحله، بایستی فرآیند تهیه کردن گزارش‌ها در رابطه با بازار، رقبا و مشتریان آغاز شود. به همین دلیل فعالیت‌های رقبا در همان حوزه به خوبی بررسی شده و در تصمیمات آینده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روش‌های تحقیق بازار
راه و روش‌های بسیار متنوع و زیادی برای گردآوری اطلاعات و جمع آوری داده‌های مورد استفاده در بازاریابی وجود دارد. از متداول‌ترین روش‌های انجام تحقیق بازار م‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصاحبه با مشتریان: یکی از ایده‌آل‌ترین و مطلوب‌ترین راه‌های انجام تحقیقات بازار، مصاحبه تک به تک با افراد است. مصاحبه منجر به درک عمیق احساسات و تفکرات مشتریان می‌شود و فرصت برقراری ارتباط موثر را فراهم می‌کند.
- پرسشنامه: یکی از متداول‌ترین روش‌های سنجش بازار و جمع آوری داده، پرسشنامه است. این روش کم هزینه و بسیار آسان است.
- استخراج داده به صورت آنلاین: در عصر حاضر، داده‌ها حاکم بازار هستند. برندها و کسب و کارهای متفاوت هرساله هزینه‌های زیادی را به منظور خرید داده از رفتار مشتریان در شبکه‌های اجتماعی مختلف است. با استخراج داده به صورت آنلاین، اطلاعات ویژه و منحصر بفردی از مشتریان بدست می‌آید که رقابیتان به آن دسترسی ندارند.
- استفاده از منابع عمومی در دسترس مثل کتاب‌ها و مجلات: استفاده از منابع دسترس همگانی، برای بدست آوردن اطلاعات عمومی یک روش به صرفه است. در واقع، در این روش، بدون نیاز به صرف هزینه و زمان بسیار، به سادگی یک اطلاعات کلی (نه عمیق) از بازار بدست می‌آورید.
چرا تحقیق بازار ضروری است؟
فعالیت‌های بازاریابی و برندینگ همواره در حال توسعه و پیشرفت است. تمامی برندها، با هر نوع فعالیت در هر حوزه‌ای، به دنبال کسب مزیت رقابتی و برتری یافتن بر سایر برندها هستند. بنابراین، ورود به فعالیت بازاریابی بدون تحلیل و بررسی و برنامه‌ریزی دقیق و همه‌جانبه قطعاْ با شکست بزرگی همراه خواهد بود.
بدون داشتن اطلاعات کافی از قابلیت‌های برندتان، فعالیت‌های رقبا و ارزش‌های مشتریان قادر به تصمیم گیری درست نخواهید بود. از دلایل اصلی و مهمی که انجام تحقیقات بازار را ضروری می‌سازد:
- کشف نقاط قوت و ضعف برند خود
- بدست آوردن یک دید کلی از رقبا
- انتخاب درست مشتری هدف
- کشف فرصت‌های جدید در بازار
- کسب انعطاف بیشتر در مقابل تغییرات بازار
- قدرت پیش‌بینی نیازهای مشتریان
کشف نقاط قوت و ضعف برند خود
جمع آوری اطلاعات جامع از فعالیت رقبا و نیازهای مشتریان، تنها توانایی برخورد درست در بازار محصول را فراهم می‌کند بلکه یک دید کلی نیز از توانایی و ضعف‌هایمان ارائه می‌دهد. در واقع، کشف نقاط و ضعف این فرصت را برایمان فراهم می‌کند که متوجه شویم چه ویژگی‌هایی را به مشتری معرفی کرده و بر روی بهبود کدام ویژگی تمرکز کنیم.
بدست آوردن یک دید کلی از رقبا
رقابت در فضای بازاریابی هرروز سخت‌تر می‌شود. بدون آشنایی کافی از توانایی‌ها و ظرفیت‌های رقبا، امکان بدست گرفتن کنترل بازار ممکن نمی‌شود. در نتیجه، با بدست آوردن دید کلی از رقبا، نه تنها جایگاه‌سازی برند ممکن می‌شود امکان کسب مزیت رقابتی در بازار را نیز میسر می‌گردد.
انتخاب درست مشتری هدف
ممکن است شما محصول بسیار باکیفیت و بی‌نظیری را به بازار ارائه دهید که حتی رقبایتان توانایی کافی برای ارائه همان محصول را نداشته باشند. اما به دلیل هدف گذاری اشتباه و انتخاب مشتری هدف اشتباه، برندتان با شکست بزرگی در فروش محصول خود مواجه شود. در همین مرحله، اهمیت انتخاب درست مشتری هدف مطرح می‌شود. به همین دلیل شناخت درست مشتری برای محصول مورد نظر برای موفقیت در بازاریابی ضروریست.
کشف فرصت‌های جدید در بازار
تحقیق در مورد بازار همواره همراه با کشف فرصت‌های جدید و خلاءهای موجود در بازار محصول مدنظر است. یعنی، با انجام تحقیقات بازار نه تنها راه‌های جدید وجذاب‌تری برای معرفی محصولتان می‌یابید بلکه ممکن است متوجه محصولات و خدمات مورد نیازی در بازار بشوید که هنوز رقبا به آنها دقت نکرده‌اند. درنتیجه، با فرصت بی‌نظیری برای تولید محصول منحصر بفرد و ویژه‌ای برای کسب مزیت رقابتی مواجه خواهید شد.
کسب انعطاف بیشتر در مقابل تغییرات بازار
هم‌گام با پیشرفت تکنولوژی و توسعه فعالیت رقبا، بازار همواره درحال تغییر و ارتقاست. همراهی با این تغییرات و داشتن آمادگی و انعطاف پذیری کافی در مقابل این تغییرات برای موفقیت هر برندی حیاتی است. داشتن آمادگی کافی در برابر تغییرات آینده تنها با جمع آوری و تحلیل داده‌ها امکان پذیر است. یعنی، با اجرای تحقیقات بازار و بررسی داده‌های بدست آمده توسط متخصصان، این قابلیت را برای کسب و کارها ارائه می‌دهد که اقدامات لازم را برای آینده انجام دهند.
قدرت پیش‌بینی نیازهای مشتریان
کسب داده‌های جامع و کلی از بازار و مشتریان، به آشنایی با سلایق، ارزش‌ها و ترجیحات مشتریان می‌شود. در واقع، تنها برندی می‌تواند عملکرد موفقی داشته باشد که مخاطبان خود را به خوبی بشناسد و با آنها ارتباط سازنده‌ای داشته باشد. و این امر با شناسایی کامل مشتری و تحلیل رفتارهای او میسر می‌شود.